С каждым годом все меньше живых свидетелей войны 1941 – 1945 гг. Уже почти не осталось тех, кто прошел ее с первого до последнего дня. Так, на учете в ветеранской организации ОАО «Белшина» всего 38 участников войны и 11 партизан.
С каждым годом все меньше живых свидетелей войны 1941 – 1945 гг. Уже почти не осталось тех, кто прошел ее с первого до последнего дня. Так, на учете в ветеранской организации ОАО «Белшина» всего 38 участников войны и 11 партизан.
Первое, что приятно удивляет при знакомстве с мастером по ремонту технологического оборудования цеха ТПС завода массовых шин Дмитрием Владимировичем ЯХНО, это его откровенно оптимистичное восприятие окружающей действительности.
Согласитесь, большинство из нас разделяет профессии на мужские и женские, и финансистов с банковскими работниками часто относят к профессиям слабого пола. Между тем мужчин в этой сфере немало.
Не все встретят сверкающую елочными шарами и гирляндами новогоднюю ночь в домашнем уюте. Многие будут работать. Старший диспетчер ОАО «Белшина» Владимир Прохорович НЕСТЕРЕНКО, один из них. За три десятилетия такие праздничные смены случались у него не однажды. Вот что об этом и о страницах истории «Белшины», отмечающей в эти дни свой день рождения, рассказывает он сам.
На страницах нашей газеты мы постоянно рассказываем о лучших представителях трудовых коллективов. И каждый раз в этих публикациях обязательно присутствуют такие слова, как высокопрофессиональный, замечательный, добросовестный и так далее.
Важность знания законодательства с каждым годом все возрастает. Так и должно быть, потому что общество без законов и строгого их исполнения просто перестанет быть обществом. Верховенство закона – вот к чему должны стремиться все.
Говорят, если не страшно, то зачем тогда пробовать. Наш герой решился и, оттолкнувшись от края самолета, полетел в безбрежную синеву неба.
Услышав словосочетание «сборщик покрышек», у большинства людей в воображении возникает образ мужчины рослого, с бицепсами. Но это всего лишь клише, стереотип мышления. Впрочем, это лирическое отступление. А оно для того, чтобы перейти к герою, точнее, героине нашего повествования, – сборщику покрышек сборочного цеха №3 завода массовых шин Раисе БЕЛОЗОР.
Вот уж воистину: «Все пройдет, пройдет и это» – не успеют и глазом моргнуть вчерашние выпускники вузов, пришедшие по распределению к нам на предприятие, как они из категории молодых специалистов перейдут в разряд просто специалистов, а затем, возможно, некоторые из них станут и ведущими специалистами.
Мастер смены цеха вулканизации ЗМШ М.А.КАЧАЛО пришел на «Белшину» еще совсем недавно, после окончания технологического университета в Минске по специальности «химическая технология органических веществ и материалов» и года армейской службы в 38-й отдельной мобильной бригаде в Бресте.
1. Дыялектная мова багацейшая за літаратурную
Слоўнік літаратурнай беларускай мовы налічвае прыкладна 250 - 500 тыс.слоў. У дыялектнай мове (агульная назва для гаворак людзей у пэўным рэгіёне) — каля 1,5−2 млн слоў.
2. У беларускай мове тры алфавіты (графічныя сістэмы)
На сённяшні дзень афіцыйна ўжываецца кірылічны алфавіт, які існуе з XIV ст. У XVI ст. з’явілася лацінка. Ёй пісаліся творы беларускай літаратуры XIX ст. На пачатку XX ст. кірылічны і лацінскі алфавіты суіснавалі разам. Так пэўны час газета «Наша ніва» друкавала тэксты на дзвюх графічных сістэмах, каб усе беларусы разумелі напісанае, таму што каталікі звыклі да лацінкі, а праваслаўныя разумелі толькі кірыліцу.
Зараз лацінка ўжываецца ў тапаніміцы — назвах геаграфічных аб’ектаў. Таксама ёй карыстаюцца ў побытавых зносінах беларусы, якія лічаць лацінку больш зручнай сістэмай для перадачы асаблівасцяў беларускага маўлення.
З XIV ст. на Беларусі пачалі сяліцца татары, якія трапілі ў палон падчас набегаў Арды. Паступова яны асіміляваліся, і ў выніку з’явіліся кітабы — кнігі, напісаныя па-беларуску арабскай вяззю.
3. Беларуская мова існуе ў двух правапісах
У 1918-м годзе мовазнаўца і грамадска-палітычны дзеяч Браніслаў Тарашкевіч выдаў «Беларускую граматыку для школ» кірыліцай і лацінкай. Гэта была першая практычная граматыка. Распрацаваны ім правапіс называецца класічным, або «тарашкевіцай».
З 1933-га года ў выніку разгортвання русіфікацыі замацавалася так званая «наркамаўка». Гэты правапіс рэфармаваўся двойчы: у 1956-м годзе і ў 2008-м. Апошнім варыянтам мы карыстаемся сёння.
4. Толькі ў беларускай мове ёсць літара Ў
Гэта адметнасць беларускай мовы ўвасоблена ў помніку, які знаходзіцца ў Полацку. Над скульптурай працаваў мастак і дызайнер Ігар Куржалаў.
5. Беларуская мова знаходзіцца пад пагрозай знікнення
У паўсядзённых зносінах ёй карыстаецца малы працэнт насельніцтва. Толькі ⅔ беларусаў размаўляе на роднай мове ў побыце. Часцей беларуская мова ўжываецца на дзяржаўных тэле- і радыёканалах, у перыядычных выданнях, справаводстве.
6. Тры стагоддзі беларуская мова была дзяржаўнай у ВКЛ
З XIV ст. і да 1696 года беларуская мова была афіцыйнай мовай Вялікага Княства Літоўскага. Пасля аб’яднання ВКЛ і Караўлества Польскага ў 1569-м годзе пачалася паланізацыя насельніцтва Княства. Скончылася гэта поўным выцясненнем беларускай мовы з афіцыйнага ўжытку. З 1696-га года справаводства Рэчы Паспалітай было пераведзена на польскую мову. З таго часу беларуская мова ўжывалася ў побыце.
7. Не па-беларуску і не па-руску, а на трасянцы
Сумесь беларускай і рускай мовы называецца «трасянка». У прамым сэнсе яно абазначае сена нізкай якасці, якое ўтвараецца ад спалучэння сухой і свежаскошанай травы. Ва ўкраінскай мове таксама ёсць падобная з’ява і называецца яна «суржык».
8. Для беларускай мовы не характэрны дзеепрыметнікі цяперашняга часу
Дзеепрыметнікі цяперашняга часу (сплючы чалавек, маючыя дадзеныя) — чужынцы ў беларускай мове. Яны ўжываюцца толькі ва ўстойлівых спалучэннях (бягучы год, дзеючая асоба), характэрных для навуковага і афіцыйнага стыляў. У іншых выпадках гэта парушэнне літаратурнай мовы.
9. Некалі беларуская мова мела статус адзінай дзяржаўнай мовы ў Беларусі
У 1990-м годзе быў прыняты закон «Аб мовах», згодна з якім беларуская мова прызнавалася адзінай дзяржаўнай мовай незалежнай Рэспублікі Беларусь. Але пасля рэферэндуму 1995-га года статус дзяржаўнай набыла і руская мова. Дарэчы, прапанову ўрада вярнуць рускай мове статус дзяржаўнай падтрымала большасць беларусаў. Мяркуецца, насельніцтву было цяжка пасля савецкіх часоў адразу перайсці на беларускую мову ва ўсіх сферах зносін. Людзі элементарна яе не ведалі. Зараз, як бачым, прыярытэт у зносінах мы аддаём рускай мове.
10. У беларускім алфавіце 32 літары
Наш алфавіт не мае літар Щ, Ъ. Замест цвёрдага знака мы ўжываем апостраф (‘). Дыграфы ДЗ і ДЖ не ўваходзяць у алфавіт, бо гэта спалучэнне дзвюх літар для абазначэння адпаведных гукаў.
По материалам: schools.by
